ORTODONTİ

Ortodonti, diş teli kullanımı da dahil olmak üzere yanlış konumlanmış dişler ve çeneler, bunların teşhisi, önlenmesi ve tedavisi ile ilgilenen özel bir diş hekimliği alanıdır.

Ortodontik tedavi, dişlerin görünümünü ve nasıl çalıştıklarını iyileştirmek için dişleri düzeltmenin veya hareket ettirmenin bir yoludur. Ayrıca ısırma basıncını tüm dişlerinize yayarak dişlerinizin, diş etlerinizin ve çene eklemlerinizin uzun vadeli sağlığını korumaya yardımcı olabilir.

SSS

Ortodonti Yetişkinlere Uygulanabilir mi?

Evet, yetişkinlere de ortodonti tedavisi uygulanabilir. Eskiden diş tellerinin sadece çocuklar için olduğu ve yetişkinseniz ortodontiden fayda görmeyeceğiniz inancı vardı. Bir yetişkinin ortodontik tedavisi bir çocuk hastadan farklı olsa da, yetişkinlerin dişlerini de ortodonti ile düzeltmenin bir yolu vardır

Yetişkin ve Çocuk Ortodonti Arasındaki Farklar Nelerdir?

Temel fark, iskelet büyümesinden kaynaklanmaktadır. Büyümekte olan bir hastada, çeneleri genişletmek veya farklı üst (maksilla) ve alt çene (mandibula) büyümesinden kaynaklanan bir uyuşmazlığı düzeltmek daha kolaydır. Öte yandan sağlıklı dişlere ve diş etlerine sahipseniz ve iskelet problemleriniz yoksa, ister büyüme çağında olun ister yetişkin olun, tedavi yöntemi birbirine benzerdir.

Hangi Durumlarda Ortodontik Tedavi Uygulanır?

• Çıkıntılı ön dişlere sahipseniz

• Dişlerde çapraşıklık varsa 

• Gömülü dişleriniz varsa

• Alt ve üst dişlerinizde uyuşmazlık varsa

• Derin ısırma veya aşırı ısırma ve ters ısırma sorunları varsa

• Dişler sıkıldığında alt ve üst dişler arasında bir açıklık oluşuyorsa

• Alt dişlerin öndeyse 

• Dişler sıkıldığında üst dişlerden en az biri alt dişlerin önüne iniyorsa 

• Dişler arasında boşluklar varsa

• Dişlerin gıcırdatılması veya sıkılması gibi sorunların çözülmesinde 

• Başparmak veya parmak emme kaynaklı dişlerin ve destekleyici kemiğin şekilsizleşmesine neden olan bir durum varsa ortodontik tedavi uygulanır.

Ortodontik Tedavi Kaç Yaşında Başlar?

Tedavi genellikle yetişkin dişlerin tamamen çıktığı yaklaşık 12 veya 13 yaş civarında başlar. Ancak dudak damak yarığı olan çocuklarda, yetişkin dişleri tamamen gelişmeden önce ortodontik tedavi gerektirebilir.

Son yıllarda tüm dünyada erişkin ortodontisi de yaygınlık kazanmıştır. Özellikle porselen braketler kullanılarak estetik kaygıları da en aza indirmek mümkündür. Bazen de daha iyi protezler yapabilmek için proteze hazırlık amacıyla ortodontik tedavi yapılabilmekte, dişler proteze uygun hale getirilebilmektedir. Bu tür tedaviler kısa sürmekte, 4–12 ay içerisinde ortodontik tedavi bitmektedir.

Çocuklarda Diş Teli Ne Zaman Gereklidir?

Çocuğun ağız ve diş yapısındaki bozukluklar onu sağlık açısından tehdit edebildiği gibi, görünüm olarak da zamanla rahatsız eder. Bu nedenle tedavi gerektiren durumlar şu şekilde sıralanabilir;

• Önde konumlanmış çapraşık dişler

• Süt dişlerin erken ve geç kayıpları

• Dengeli durmayan ağız ve çene yapısı

• Çiğneme ve konuşma gibi işlevlerde ağzı kapama zorlukları

• Çene yapısının geride veya çok önde olması

• Alt ve üst dişlerin birbirine doğru şekilde temas etmemesi 

Diş Telinde İlk Tedavi Yaşı Kaçtır?

Dişler, kemik ve diş etleri sağlıklı ise hemen her yaşta tedaviye olumlu yanıt alınabilir. Ancak ilk ortodonti kontrolünün yedi yaşından geç olmamasında yarar vardır. Bu yaşta dişler düzgün sıralanmış görünse de gizli bir kapanış problemi söz konusu olabilir. Eğer problem saptanırsa, diş hekimi tedaviye başlamak için en uygun zaman konusunda sizi yönlendirir. Bu yaşlarda uygulanacak ortodontik tedaviler önleyici ve koruyucu ortodontik tedavi olarak adlandırılır. Çocuk 7 yaşını geçse bile, ortodontik muayenesinin yapılması çok önemli. Çoğu çocukta ortodontik tedaviye 9-12 yaşları arasında başlanıyor. Bu tedavi yönteminde erken teşhis, diş kaybını ve çene yapısındaki bozukluklarını önlemek adına gereklidir.

Çocuklarda Ortodontik Diş Telleri Kullanımı Uygun mudur?

Ortodonti tedavisinde çocuklar da diş tellerinden yararlanır. Çocuklar için hem kolay hem de pratik bir obje olan teller, kullanım açısından rahat olduğu için tercih edilir. Rahatlıkla çıkarabildiği için de temizlemesi oldukça basittir.

Hastanın kendisinin takıp çıkarabildiği hareketli apareyler çoğunlukla erken dönemde ve çok karışık olmayan ortodonti problemlerinde kullanılır. Büyüme ve gelişim döneminde, iskelet yapısının belirli bir yöne doğru gelişmesine yardımcı olmak için fonksiyonel apareylerden faydalanılır.

Renkli Diş Telleri Çocuklar İçin Uygun mudur?

Diş teli kullanmak istemeyen çocuklar için renkli teller ile bu tedavi yöntemi daha sevimli bir hale getirilebilir. Çünkü çocukların birçoğu klasik diş tellerini kullanmak istemiyor. Görüntüsünden rahatsızlık duyan çocuk hastalar için seramik diş renginde teller ve görünmeyen teller de kullanılabilir. Dişlerin ön yüzeyine değil de arka yüzünden uygulanabilen teller de bu sorunu yaşayan hastalar için önerilebilir. 

Ortodonti Tedavisi Uygulanmazsa Sorun Yaşanır mı?

Çocuk yaşlarda tedavi edilmeyen ortodontik problemler ileri yaşlarda estetik görünüm bozuklukları ve buna bağlı psikolojik sorunlar, diş kanamaları, diş eti rahatsızlıkları ve konuşma zorluğu, ağız kokusu, diş kayıpları ve de dişleri temizleme zorluğu yaratabilir.

Ortodontik Tedavi Öncesi Ağız Hijyeni Nasıl Olmalıdır?

Tedavi sırasında diş çürüklerini önlemek için bireyin çok daha dikkatli ve daha sık fırçalaması gerekecektir. Ortodontist ayrıca gazlı içeceklerden, şekerli atıştırmalıklardan ve diş çürümesine yol açabilecek diğer maddelerden kaçınmayı önerebilir.

Ortodonti Tedavisine Nasıl Karar Verilir?

Değerlendirme; tam bir tıbbi ve diş sağlığı öyküsü almak, klinik muayene yapmak, dişlerin ve çenenin röntgenini çekmek, dişlerin alçı modellerinin yapılması gibi prosedürleri içerir. Bunların sonunda  ortodontist bir tedavi planına karar verecektir.

Ortodontik Tedavi Ağrılı Bir İşlem midir?

Uygulama seansı ve ara seanslar kesinlikle ağrısız ve basittir. Ancak, teller ilk takıldığında yanaklarda yaralar oluşabilir. Bu yaralar 1 hafta içerisinde kendiliğinden geçer ve genellikle tekrar oluşmaz. Nadir durumlarda (braket kopması, telin kırılması, vb.) tekrar yara oluşabilir. Bunun yanında teller ilk takıldıktan sonra ve ara seanslar sonrası dişler sıkıldığında ve sert şeyler yendiğinde dişlerde sızı oluşur. Ancak bu sızı 3-4 gün içerisinde kendiliğinden geçer.